Czy własny dom pomaga założyć rodzinę?

W Polsce rodzi się coraz mniej dzieci. W 2022 roku, dwa lata po rozpoczęciu pandemii padł rekord – 306 tys. narodzin to liczba najniższa od lat. Decyzji o posiadaniu dziecka nie sprzyja ani widmo kolejnego lockdownu, ani wojna na Ukrainie ani inflacja. Mają w jej podjęciu pomóc rządowe programy mieszkaniowe. Bowiem posiadanie odpowiednich warunków do życia to jeden z czynników determinujących tak ważne i brzemienne w skutkach decyzje.

Według wstępnych wyników Narodowego Spisu Powszechnego 2021 liczba rodzin w Polsce wyniosła 10159,3 tys. i w ciągu dekady zmniejszyła się o 7,4 proc. Obniżyła się też liczba małżeństw z dziećmi i bez dzieci – w 2021 roku było ich ok. 7312 tys., czyli ponad 72 proc. ogółu rodzin. Aż o 74 proc. wzrosła za to liczba par pozostających w nieformalnych związkach.

Na brak mieszkania i złe warunki mieszkaniowe narzekało ponad 30 proc. osób biorących udział w badaniach przeprowadzonych przez firmę ARC Rynek i Opinia Sp. z o.o. na zlecenie Fundacji Habitat for Humanity w 2020 roku. Ponad 1,5 mln osób w wieku 45- 65 lat nie ma własnego lokum. Najbardziej na problemy mieszkaniowe narzekały osoby mieszkające w miastach 100 – 199 tys. mieszkańców, takich jak Opole, Rzeszów czy Kielce. Najrzadziej skarżyli się mieszkańcy wsi. Ponad dwie na 10 osób w wieku 25- 34 lata mieszkało w tym okresie z rodziną lub u znajomych i tylko nieco więcej niż połowa badanych w tym przedziale ma własne mieszkanie. Ta sama grupa wiekowa najczęściej decyduje się na wynajem mieszkania (ok. 14 proc.). Powyżej 35 roku życia zainteresowanie najmem spada o ponad połowę. Z wiekiem coraz większa liczba Polaków decyduje się na zamieszkanie we własnym M. Nadal jednak ponad 340 tys. dojrzałych Polaków korzysta z lokalu u rodziny.

Około połowa Polaków żyje w przeludnionych domach. Na tysiąc mieszkańców przypada 366 mieszkań, a zapotrzebowanie jest na co najmniej pół miliona nowych lokali w cenach powszechnie dostępnych. Do 2030 roku liczba mieszkań na tysiąc mieszkańców powinna sięgnąć 435, by mieścić się w aktualnej średniej Unii Europejskiej.

Inną bolączką mieszkaniową Polaków jest stan techniczny nieruchomości, które zamieszkują. 26 procent rodaków przyznało, że decyzję o powiększeniu rodziny, o pierwsze lub kolejne dziecko, uzależniają właśnie od swojej sytuacji mieszkaniowej.

Niestety, choć rocznie buduje się w Polsce więcej mieszkań niż np. w latach 90, (ale mniej niż np. w 1978r.), to ich ceny i brak zdolności kredytowych nie pozwala znacznej liczbie Polaków na zakup własnego, wymarzonego lokum.

Dominika Kaźmierczyk