Grotę Elizeum czeka remont

- Elizeum to jeden z najbardziej tajemniczych zabytków Warszawy. Sama budowla i teren parku są wpisane do rejestru zabytków. Przez dwieście lat izolacja z gliny była niszczona przez siły natury. Dlatego teraz tak ważne jest stworzenie jej na nowo i zapewnienie odpowiedniej wentylacji. Prace, których dotyczy ogłoszony przez Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta przetarg, zostaną zrealizowane do połowy 2028 roku. Inwestycja będzie dofinansowana z "Rządowego Programu Odbudowy Zabytków" - powiedziała Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy.

Ta podziemna grota jest zabytkiem z końca XVIII wieku, wymaga pilnych prac remontowych zmierzających do odtworzenia izolacji przeciwwodnej i wentylacji. Trzeba je zabezpieczyć przed wodą pochodzącą z opadów atmosferycznych, która przenika do wnętrza i powoduje degradację obiektu. Ze względów technicznych odkopywanie budowli możliwe będzie wyłącznie odcinkami, a całość zostanie tymczasowo zadaszona.

Pierwsza faza prac będzie polegała na kontrolowanym osuszaniu zabytku i jego zabezpieczeniu przed wodami opadowymi. Usunięta zostanie wierzchnia warstwa ziemi, oczyszczone, odgrzybione i wzmocnione zostaną mury oraz uzupełnione spoiny. Druga faza to prace związane z odtworzeniem historycznej izolacji z gliny. Przeprowadzone będą także roboty budowlane, rekonstrukcyjne i zabezpieczające.

W 2021 roku zakończyło się udrożnianie górnego wejścia, co zapewniło lepszą wentylację historycznego obiektu.

Obiekt znajduje się w obszarze archeologicznym, dlatego prace prowadzone będą zgodnie z pozwoleniami konserwatorskimi i pod nadzorem Stołecznego Konserwatora Zabytków.

Podziemna budowla została wzniesiona pod koniec XVIII wieku. Dwukondygnacyjną, podziemną rotundę wykonaną z cegły kazał wybudować w skarpie książę Kazimierz Poniatowski (brat króla Stanisława Augusta). Było to podziemne miejsce przyjęć i zabaw. Konstrukcja powstała według projektu Szymona Bogumiła Zuga. Obiekt zlokalizowany jest w stoku skarpy warszawskiej w parku Na Książęcem (obecnie park im. Marszałka E. Rydza-Śmigłego przy ul. Książęcej).

Budowla została nazwana na cześć mitycznych Pól Elizejskich. Wysokość rotundy to 8 m, a średnica 7,5 m. Obiekt, który zajmuje powierzchnię ponad 200 mkw., pierwotnie pełnił funkcje rozrywkowe, będąc rodzajem podziemnej groty parkowej. Elizeum składa się z pięciu stref funkcjonalno-użytkowych: strefy wejściowej, strefy reprezentacyjno-wypoczynkowej, głównej sali pod kopułą, strefy gospodarczej, strefy chóru muzycznego i strefy komunikacji - klatki schodowej.

Wnętrze groty było niegdyś bogato dekorowane freskami, kolumnami, rzeźbami i sztukateriami. Jednak w wyniku niewłaściwego użytkowania obiektu, po śmierci księcia w 1800 r., doszło do znacznej destrukcji wnętrza. W ciągu ostatnich dwustu lat, wskutek porastania korzeni drzew i krzewów prawie całkowitemu zniszczeniu uległa warstwa izolacji z gliny, którą grota była obłożona od zewnątrz. To ostatecznie doprowadziło do zniszczenia historycznego wystroju.

UM Warszawa