Grecja żąda zwrotu marmurów Elgina, znajdujących się w British Museum

Zaostrza się spór między Wielką Brytanią a Grecją dotyczący odwołania spotkania ich premierów w związku z greckimi żądaniami zwrotu marmurów Elgina, znajdujących się w British Museum w Londynie rzeźb z ateńskiego Partenonu. Oba kraje przedstawiły we wtorek odmienne wersje wydarzeń.

Zaplanowane na wtorek na Downing Street spotkanie Rishiego Sunaka i Kyriakosa Micotakisa zostało w poniedziałek wieczorem odwołane przez stronę brytyjską, która zaproponowała premierowi Grecji, by ten zamiast z Sunakiem spotkał się z wicepremierem Oliverem Dowdenem.

Powodem odwołania spotkania był niedzielny wywiad Micotakisa dla BBC, w którym powiedział on m.in., że w rozmowie z Sunakiem planuje poruszyć kwestię zwrotu marmurów Elgina, a to, że ich część znajduje się w Londynie, a część w Atenach, przypomina przecięcie Mona Lisy na pół.

We wtorek rzecznik Sunaka oświadczył, że kiedy Grecy poprosili o spotkanie, zapewnili, że nie będą wykorzystywać wizyty premiera Micotakisa w Wielkiej Brytanii "jako publicznej platformy do ponownego rozstrzygania od dawna ustalonych kwestii związanych z własnością rzeźb z Partenonu". "Biorąc pod uwagę, że zapewnienia te nie zostały dotrzymane, premier uznał, że nie byłoby produktywne organizowanie spotkania zdominowanego przez tę kwestię, zamiast ważnych wyzwań stojących przed Grekami i Brytyjczykami" - dodał.

Jednak greckie źródła rządowe twierdzą, że to całkowita nieprawda i strona grecka nigdy by się na to nie zgodziła. Podkreślają, że w porządku rozmów było wiele ważnych kwestii geopolitycznych, w tym walka z nielegalną imigracją. Zwrócono również uwagę, że strona grecka dowiedziała się o odwołaniu spotkania w poniedziałek późnym wieczorem, na długo po wywiadzie dla Micotakisa, w którym ten nie powiedział niczego, czego Grecja nie mówiłaby już wcześniej.

Marmury Elgina to część fryzu Partenonu w Atenach, zdjęta przez brytyjskiego ambasadora za zgodą przekupionych tureckich namiestników na krótko przed wyzwoleniem się Greków spod władzy otomańskiej. Thomas Bruce, 7. hrabia Elgin, zmuszony był sprzedać wywieziony do Anglii fryz na pokrycie długów. Gros marmurów kupiło British Museum, a część trafiła do Paryża i Kopenhagi.

Rząd w Atenach od dawna podejmuje wysyłki w celu zwrotu rzeźb. Brytyjski rząd stoi na stanowisku, że zostały one nabyte legalnie. Ale na możliwość ich wypożyczenia Grecji jest otwarty George Osborne, były brytyjski minister finansów, który jest przewodniczącym rady powierniczej muzeum. Podobne stanowisko zajmuje lider brytyjskiej opozycji Keir Starmer, z którym Micotakis spotkał się w poniedziałek.

red./PAP