50. rocznica koronacji obrazu Matki Bożej Łaskawej

Pierwszy wizerunek Madonny Łaskawej z atrybutami strzał "Madonna delle Grazie" został wykonany w 1410 r. techniką freskową w gotyckiej świątyni dominikanów w Faenzy we Włoszech, według wizji Joanny a Costumis. Stanowi ona pierwowzór wykonanego ok. 240 lat później obrazu Matki Bożej Łaskawej w sanktuarium w Warszawie.

W wigilię uroczystości Zwiastowania Pańskiego, 24 marca 1651 r., w obecności nuncjusza papieskiego arcybiskupa Jana de Torres, obraz Matki Bożej Łaskawej z namalowaną koroną na głowie został uroczyście wprowadzony do kościoła ojców pijarów pw. Świętych Prima i Felicjana przy ul. Długiej, obecnie jest to katedra polowa Wojska Polskiego. Następnie został on ukazany ludowi Warszawy.

W 1652 r., w podzięce za uratowanie Warszawy przed zarazą, koronowano obraz w obecności pary królewskiej i licznie zgromadzonych mieszkańców stolicy oraz odczytano akt zawierzenia - "Śluby Warszawy". Łacińską wersję tekstu, tzw. "Votum Varsaviae", wysłano jako chorągiew do Faenzy, gdzie znajduje się oryginał obrazu Matki Bożej Łaskawej.

"Miasto pragnie zbawienny dla ludów i królestw obraz zachować jako tarczę ochronną w kościele pijarów. Bądź taką gwiazdą wieczorną, jaką byłaś pod niebem Południa. Bądź strażniczką Lechii. Pozwól nazywać Cię Opiekunką Ludu Północnego. Wspieraj berło Kazimierzowe. Podaruj Lechii pokój i połamane strzały. Wojny osmańskie oraz choroby odpędź daleko i broń także, Maryjo, swoich czcicieli i swoją świątynię" - brzmi tekst ślubów przetłumaczony przez o. Witolda Kopera.

Było to pierwsze w historii oficjalne nazwanie Maryi Strażniczką Polski. Oficjalne nazwanie Matki Bożej Królową Polski nastąpiło dopiero w roku 1656.

Koronacja nie odbyła się jednak zgodnie z obowiązującymi od 1630 r. wymogami papieskimi, które były dokładnie określone. Nastąpiła jednak o 66 lat wcześniej, niż koronacja papieska obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze (8 września 1717 r.).

Matce Bożej Łaskawej przypisuje się także pomoc w zwycięstwie nad bolszewikami w 1920 r.

W czasie Powstania Warszawskiego wizerunek Matki Bożej Łaskawej przechowywany był w kościele św. Andrzeja Boboli na stołecznym Mokotowie.

W 1970 r. papież Paweł VI zatwierdził tytuł Matki Bożej Łaskawej Patronki Warszawy. Papieskie korony wizerunek Maryi uzyskał 7 października 1973 r. Nałożył je Prymas Tysiąclecia kard. Stefan Wyszyński w obecności biskupów i tysięcy mieszkańców stolicy.

W tym roku minie 50 lat od tamtego wydarzenia. Centralnym uroczystościom 7 października o godz. 17.30, w prowadzonym przez ojców jezuitów sanktuarium Matki Bożej Łaskawej, będzie przewodniczył ordynariusz warszawsko-praski, bp Romuald Kamiński. Dzień wcześniej, w piątek, 6 października, po mszy św. o godz. 20.00, zaplanowano koncert w hołdzie patronce Warszawy, w wykonaniu o. dr Rafała Kobylińskiego SJ - tenor, redemptorysty o. Tomasza Jarosza - bas i dr Emanuela Bączkowskiego - organy.

Z okazji 50. rocznicy koronacji obrazu Matki Bożej Łaskawej w poniedziałek, 9 października, w Akademii Katolickiej w Warszawie - Collegium Bobolanum, odbędzie się konferencja upamiętniająca to wydarzenie.

W programie będzie m.in.: wykład rektora sanktuarium MB Łaskawej w Warszawie o. Wiesława Kulisza SJ. Na temat przekazu teologicznego obrazu i jego koronacji opowie bp Michał Janocha prof. Uniwersytetu Warszawskiego. Ks. prof. Zdzisław Janiec z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II będzie mówił o przejawach czci maryjnej w świetle nowego obrzędu koronacji wizerunku Najświętszej Maryi Panny.

Dr Edgar Sukiennik podejmie temat związku pijarów z kultem wizerunku. Dr Aleksander Jacyniak SJ wskaże na związki św. Andrzeja Boboli z Matką Bożą Łaskawą, natomiast mgr Anna Rastawicka i mgr Beata Mackiewicz na stosunek Prymasa Wyszyńskiego wobec kultu Matki Bożej Łaskawej.

Przed wizerunkiem Matki Bożej Łaskawej 2 czerwca 1979 r. modlił się papież Jan Paweł II w czasie pierwszego dnia swej pielgrzymki do Polski. Po raz drugi papież nawiedził go 16 czerwca 1983 r. podczas drugiej pielgrzymki do ojczyzny.

W czasie VII pielgrzymki do Polski Jan Paweł II zawierzył kraj Matce Bożej Łaskawej. "Strzeż obecności Twojego Syna w sercach wszystkich ochrzczonych, aby pamiętali zawsze o swej godności ludzi odkupionych krwią Chrystusa. (....) Wypraszaj, Maryjo, Twojemu ludowi wytrwałość, której potrzebuje, aby mógł pełnić wolę Ojca niebieskiego i dostąpić spełnienia obietnicy zbawienia" - powiedział papież podczas liturgii na Stadionie Dziesięciolecia 13 czerwca 1999 r.

W dowód wdzięczności za zwycięstwo Polaków, w setną rocznicę Bitwy Warszawskiej, 14 sierpnia 2020 r. w czasie uroczystości z udziałem przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, abpa Stanisława Gądeckiego, symbolicznie wręczono Matce Bożej buławę hetmańską.

W ramach obchodów stulecia Bitwy Warszawskiej – 16 sierpnia 2020 r. - bp Romuald Kamiński poświęcił w Radzyminie spiżową figurę Matki Bożej Łaskawej – patronki Warszawy i Strażniczki Polski, która stanęła przy trasie S8, obok wznoszonego sanktuarium świętego Jana Pawła II. (PAP)

Autor: Magdalena Gronek