Inflacja spadła do jednocyfrowego poziomu z dużym hukiem

W piątek o godz. 10:00 Główny Urząd Statystyczny opublikował najnowsze dane. Zgodnie z oficjalnym komunikatem, ceny towarów i usług konsumpcyjnych we wrześniu 2023 roku wzrosły o 8,2 proc. w porównaniu z analogicznym miesiącem ubiegłego roku (wskaźnik cen wyniósł 108,2), natomiast w porównaniu do poprzedniego miesiąca obniżyły się o 0,4 proc. (wskaźnik cen wyniósł 99,6).

W informacji podkreśla się, że jednym z najważniejszych spadków zanotowanych przez GUS dotyczy pozycji "Paliwa do prywatnych środków transportu", które odnotowały spadek o 7 proc. Natomiast warto zauważyć, że ceny Żywności i Energii znacząco przewyższają poziom cenowy z poprzedniego roku, wzrastając odpowiednio o 10,3 i 9,9 proc.

Wrześniowa inflacja

nflacja spadła zgodnie z oczekiwaniami analityków. Kilka dni przed opublikowaniem danych przez GUS, największe banki przedstawiły swoje prognozy. Credit Agricole zakładał odczyt na poziomie 8,3 proc., PKO Research szacowało go na około 8,5 proc., Pekao Analizy również na 8,5 proc., ING Economics na około 8,6 proc., a Santander Bank Polska na 8,7 proc. Największymi optymistami byli eksperci banku Citi Handlowy, którzy prognozowali odczyt na poziomie 8,1 proc. w skali roku, przede wszystkim z uwagi na niższe ceny paliw i energii elektrycznej.

Nowe dane opublikowane przez GUS wywołały już pierwsze komentarze. Analitycy mBanku w swoim komunikacie stwierdzili: "Łubu dubu, łubu dubu, polska inflacja spadła do jednocyfrowego poziomu z dużym hukiem. Flash inflacyjny na wrzesień wyniósł 8,2 proc. (-0,4 proc.). Mamy więc znaczący spadek w porównaniu z 10,1 proc. z poprzedniego miesiąca".

Jednocyfrowość inflacji jest efektem konkretnych czynników, co potwierdzają dostępne dane. Wśród nich można wymienić spadek cen żywności (-0,4 proc. m/m), spadek cen energii (-0,8 proc. m/m), spadek cen paliw (-3,1 proc. m/m) oraz prawdopodobne obniżenie CEN BAZOWYCH o 0,1 proc. m/m, co ma związek z prognozowanym spadkiem wskaźnika rocznego inflacji bazowej na poziomie około 8,5 proc. Warto jednak zwrócić uwagę, że znaczący spadek inflacji bazowej prawdopodobnie wynika z wprowadzenia bezpłatnych leków, co było trudne do dokładnego uwzględnienia w analizie. Bez uwzględnienia tego czynnika, inflacja bazowa nadal pozostawałaby dodatnia w ujęciu miesięcznym.

Polski Instytut Ekonomiczny podkreśla, że obecnie obniżenie tempa wzrostu cen żywności i energii jest głównym czynnikiem wpływającym na spadek inflacji. Analitycy PIE prognozują, że te trendy mogą się odwrócić wraz z przewidywanym wzrostem cen ropy naftowej oraz zbóż na rynkach żywnościowych. Na początku roku wpłyną także na inflację odmrożenie cen energii oraz wzrost stawki VAT na żywność.

Analizy Pekao przywiązują szczególną wagę do danych miesięcznych, ponieważ spadek inflacji o 0,4 proc. w porównaniu z sierpniem stanowi "największy miesięczny spadek cen od... stycznia 2016 roku".

Eksperci PKO Research w danych widzą "szeroki zakres procesów dezinflacjach (żywność, energia, zmiany regulacyjne, hamowanie inflacji bazowej)".

Niżej niż w sierpniu

Spadek inflacji jest wyraźnie zauważalny. W sierpniu wskaźnik ten sięgnął 10,1 proc. Pełne dane opublikowane w połowie miesiąca ujawniły, że w sierpniu różne kategorie towarów i usług wykazywały znacznie zróżnicowany wzrost cen. Przykładowo, "energia cieplna" odnotowała rekordowy wzrost w całej tabeli, wynoszący 36,1 proc. Cena energii elektrycznej również znacząco wzrosła, o 22,3 proc., natomiast ceny żywności i napojów wzrosły o 12,7 proc.

Informacje dotyczące struktury podwyżek w wrześniu oraz roli, jaką odegrały ceny paliwa, poznamy za dwa tygodnie - tuż przed wyborczą niedzielą, gdy zostaną opublikowane odpowiednie dane.