Wystawa o przełomowym lecie w stolicy

2025-05-15 16:44:36(ost. akt: 2025-05-15 16:46:33)

Autor zdjęcia: Muzeum Warszawy

V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów trwał od 31 lipca do 15 sierpnia 1955 roku i przyciągnął do Warszawy niemal 170 tysięcy młodych ludzi z Polski i z całego świata. Pod hasłem „O Pokój i Przyjaźń” krył się propagandowy cel ukazania wyższości socjalizmu nad kapitalizmem. Festiwal stał się jednak karnawałem wielokulturowości, antycypującym zmiany polityczne i społeczne, a przede wszystkim – doświadczeniem pokoleniowym. Wystawa Lato, które zmieniło wszystko. Festiwal 1955 opowiada historię samego przedsięwzięcia, a także zarysowuje społeczne i kulturowe tło lat 50. XX wieku. Poruszane wątki to między innymi awans społeczny, budowa socjalistycznej Warszawy, koniec doktryny socrealizmu w sztuce, znaczenie przestrzeni publicznej, początki dekolonizacji i „przepuszczalność” żelaznej kurtyny. Pokazane zostaną materiały archiwalne i pamiątki, jak plakaty, pocztówki, chusty, przypinki czy programy, fotografie, socrealistyczne rzeźby i malarstwo, a także współczesne dzieła sztuki. Otwarcie wystawy 18 czerwca o 18.00.
Latem 1955 roku do Warszawy przybyła młodzież z całego świata. 31 lipca rozpoczął się V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów o Pokój i Przyjaźń - piętnaście dni zabaw, igrzysk, wystaw, spotkań. Miasto - zamknięte i zastraszone przez stalinowski reżim, wciąż częściowo zrujnowane, zmęczone brakami i kolejkami - podczas festiwalu stało się żywe i kolorowe.

Festiwal 1955 był najbardziej spektakularnym wydarzeniem tamtego czasu i stał się doświadczeniem pokoleniowym dla wielu osób wkraczających w dorosłość. Do Warszawy przybyło około 26 tysięcy osób ze 116 krajów. Młodych Polek i Polaków - 140 tysięcy. Pałac Kultury i Stadion Dziesięciolecia właśnie oddano do użytku, ulice dekorowano wielkoformatowymi realizacjami malarskimi. Zorganizowano setki wydarzeń: koncertów, wystaw, spotkań, odczytów i imprez. Tłem były ruiny wciąż odbudowującego się miasta. Dwutygodniowy karnawał wielokulturowości poprzedzał nadchodzące zmiany polityczne i społeczne, zarówno w Polsce, jak i na świecie.

Na wystawie „Lato, które zmieniło wszystko”. Festiwal 1955 tytułowe wydarzenie stało się punktem wyjścia do refleksji o połowie lat 50. XX wieku. Zofia Rojek i Błażej Brzostek, zespół kuratorski, przedstawiają przygotowania i przebieg festiwalu w kontekście społecznym, politycznym i kulturowym. Istotne wątki to między innymi odwilż polityczna, dekolonizacja Afryki i Azji, odbudowa Warszawy i przestrzeń publiczna stolicy. Przygotowane specjalnie na wystawę dzieła Yulii Krivich i Pauliny Włostowskiej pokazują, że Festiwal 1955 to nie tylko historyczne wydarzenie sprzed 70 lat, lecz także impuls dla współczesnej praktyki artystycznej. Ważna dla wystawy była zbiórka pamiątek i wspomnień.

„O Festiwalu 1955 często mówi się bardzo entuzjastycznie. Jeden z tłumaczy po latach wspominał wydarzenie jako „dwa tygodnie bezbrzeżnego szczęścia - zauważa współkuratorka wystawy, Zofia Rojek. - Podczas spotkań wysłuchaliśmy wspomnień i opowieści o doświadczeniach, otrzymaliśmy wyjątkowe pamiątki, które współtworzą wystawę” - dodaje.

Wystawę uzupełni bogaty program wydarzeń i działań edukacyjnych. W publikacji Festiwal 1955 piętnaście esejów odkryje kolejne warstwy propagandowego przedsięwzięcia, które stało się zapowiedzią zmian w polskiej sferze politycznej i społecznej. Teksty uzupełnią liczne fotografie i grafika użytkowa oraz kalendarium z wycinkami i cytatami z oficjalnych dokumentów, prasy codziennej i dzienników. Premiera 22 lipca.

Muzeum Warszawy

Rynek Starego Miasta 32


Źrółdo: PAP