„Więźniowie czwartego piętra” - jak się żyje seniorom w Warszawie?

Nie bez powodu coraz częściej mówi się o tzw. „więźniach czwartego piętra” – osobach starszych, które z powodu braku wind i ograniczonej sprawności nie opuszczają swoich mieszkań, nie dlatego, że nie chcą, ale dlatego, że nie mogą. To szczególnie bolesne w starszych kamienicach i blokach bez wind – często w śródmiejskich dzielnicach, gdzie niegdyś mieszkania uchodziły za prestiżowe.

Warszawa od kilku lat prowadzi program dobudowy wind w komunalnych budynkach wielokondygnacyjnych. Od 2019 roku zrealizowano go w 27 lokalizacjach, a kolejne 27 jest w przygotowaniu. To ważny krok, ale proces jest powolny – pełne zakończenie planowane jest dopiero do 2030 roku. Do tego dochodzą windy montowane przy okazji modernizacji – 8 kolejnych budynków zostało wyposażonych w nowe dźwigi.

Choć władze miasta deklarują konsekwentną pracę nad poprawą dostępności, dla wielu starszych mieszkańców każdy rok bez windy to kolejny rok wykluczenia.

Zdrowie, opieka, aktywność

Seniorzy to także osoby z większym ryzykiem zdrowotnym. Warszawa prowadzi szereg programów profilaktycznych, takich jak szczepienia przeciwko grypie, osteoporozie, a od tego roku również półpaścowi. Są też projekty długofalowe, jak „Aktywny Senior”, wspierający sprawność fizyczną i dobre samopoczucie, czy specjalistyczna opieka w Centrum Alzheimera.

Ważną rolę odgrywają też Domy Pomocy Społecznej oraz Stołeczne Centra Opiekuńczo-Lecznicze – zapewniające łącznie tysiące miejsc całodobowej opieki. Dla osób bardziej samodzielnych dostępne są Dziennie Domy Pobytu oraz Centra Aktywności Międzypokoleniowej, gdzie seniorzy mogą nie tylko ćwiczyć, uczyć się, ale też budować relacje z młodszym pokoleniem.

Wciąż jednak wiele osób starszych zmaga się z drobnymi, ale uciążliwymi problemami dnia codziennego – cieknący kran, przepalona żarówka, źle zamykające się drzwi. Tu z pomocą ma przychodzić program „Złota Rączka”, z którego od 2021 roku skorzystało ponad 3 tys. osób.

Miasto chwali się, że wspiera także cyfrowe kompetencje seniorów – organizując kursy komputerowe, warsztaty z obsługi smartfonów, fotografii czy bezpieczeństwa w sieci. Działa też kilkanaście Punktów Cyfrowego Wsparcia, gdzie seniorzy mogą zasięgnąć indywidualnej pomocy.

Dumni i pamiętani

Szczególną grupą seniorów w stolicy są Powstańcy Warszawscy. Dom Powstańców Warszawskich przy Nowolipie to miejsce wyjątkowe – pełne szacunku, troski i pamięci.

Starsze osoby są też częstym celem oszustw. Dlatego od kilku lat w Warszawie trwa kampania „Nie daj się oszukać”, a seniorzy otrzymują specjalne informatory i uczestniczą w prelekcjach organizowanych z Policją.

Co ważne, seniorzy w Warszawie mają swój głos. Działa Warszawska Rada Seniorów, organizowane są konsultacje społeczne, a także konkursy, które promują miejsca przyjazne seniorom. Regularnie prowadzone są też badania opinii (przez Urząd Miasta) – ostatnie z nich pokazało, że aż 92% starszych mieszkańców pozytywnie ocenia swoją najbliższą okolicę, jej czystość, zieleń i bezpieczeństwo.

Warszawa to miasto, które się starzeje – ale również dojrzewa do odpowiedzialności za starsze pokolenia. Potrzeby seniorów to nie tylko kwestia opieki zdrowotnej. To pytanie o dostępność, samotność, mobilność, a także o godność. Każda winda, każde miejsce w DPS-ie, każde szkolenie i uśmiech wolontariusza to krok w stronę bardziej sprawiedliwego miasta. Bo starość nie powinna oznaczać izolacji – zwłaszcza na czwartym piętrze bez windy.

red./UM Warszawa