Polska popiera inicjatywę finansowania Radia Wolna Europa

Dziewięć państw członkowskich, w tym Litwa, Łotwa, Estonia, Szwecja, Austria, Niemcy, Belgia, Słowenia i Holandia, podpisało się we wtorek pod przygotowanym przez czeskiego ministra ds. europejskich Martina Dvoraka wspólnym oświadczeniem o wsparciu dla Radia Wolna Europa/Radia Swoboda.

Polska, pełniąca przewodnictwo w Radzie UE, jako reprezentant wszystkich państw członkowskich nie mogła podpisać się pod oświadczeniem, ale wyraziła swoje poparcie dla inicjatywy. "To ciekawa inicjatywa, zobaczymy, ile jeszcze państw ją poprze" - powiedział we wtorek w Brukseli na konferencji prasowej po posiedzeniu unijnych ministrów ds. europejskich minister Adam Szłapka. Polityk przypomniał, że priorytetem polskiej prezydencji jest bezpieczeństwo Europy, w tym bezpieczeństwo informacyjne, na straży którego stoją takie media, jak Radio Wolna Europa.

W przygotowanym przez Czechów dokumencie wyrażono niepokój wobec wyzwań finansowych, z jakimi obecnie boryka się stacja, podkreślono także kluczową rolę RFE w dostarczaniu niezależnych i rzetelnych informacji, zwłaszcza w regionach, gdzie wolność prasy jest zagrożona.

Sygnatariusze dokumentu zadeklarowali też swoją gotowość "do współpracy w celu znalezienia i zabezpieczenia odpowiednich środków finansowych, które pozwolą stacji kontynuować jej ważną misję". "Europejskie finansowanie zapewni stabilność tej kluczowej instytucji medialnej i umożliwi jej dalsze dostarczanie krytycznych i niezależnych informacji" - napisano w oświadczeniu.

Podpisani wezwali też instytucje europejskie i pozostałe państwa członkowskie do połączenia sił w ustanowieniu "zrównoważonego wsparcia finansowego dla RFE i innych niezależnych mediów", tłumacząc, że pomoże to w ochronie wolności mediów i demokracji w Europie i poza nią. A minister Dvorak poinformował na platformie X, że poparcie dla sprawy wyrazili też komisarka UE ds. rozszerzenia Marta Kos i komisarz ds. budżetu Piotr Serafin.

Komisarz UE ds. handlu Marosz Szefczovicz, który wziął udział w posiedzeniu unijnych ministrów, powiedział podczas konferencji prasowej po spotkaniu, że zapoznał się z czeską inicjatywą. Słowak przyznał też, że "jest z tego pokolenia, które za żelazną kurtyną słuchało Radia Wolna Europa".

Polityk dodał, że KE ubolewa nad decyzją USA o zakończeniu finansowania stacji i zdaje sobie sprawę z tego, że RFE jest jednym z projektów, które nie otrzymuje unijnego dofinansowania. "Dokonamy kompleksowej oceny sytuacji i zastanowimy się, co możemy zrobić, żeby pomóc w kontynuowaniu istnienia Radia Wolna Europa" - zapowiedział Szefczovicz.

Kwestia dalszej działalności i finansowania RFE/RL została omówiona także w poniedziałek przez ministrów spraw zagranicznych UE w Brukseli.

Prezydent USA Donald Trump w piątek podpisał rozporządzenie nakazujące maksymalne ograniczenie działań i personelu amerykańskiej Agencji ds. Globalnych Mediów, odpowiedzialnej za media dla zagranicy, w tym RFE/RL i Głos Ameryki (VOA). Już wcześniej doszło tam do zwolnień na polecenie Elona Muska, szefa departamentu ds. wydajności państwa. W sobotę wstrzymane zostały transmisje szeregu publicznie finansowanych stacji radiowych i telewizyjnych, w tym VOA i RFE. Wszyscy dziennikarze VOA zostali wysłani na przymusowy urlop, a RFE zostało poinformowane o zakończeniu finansowania.

RFE i VOA mają ponad 2 tys. pracowników, budżet liczący 270 mln dolarów i nadawały w 49 językach do ponad 360 mln odbiorców tygodniowo. VOA funkcjonował od 1942 r., zaś RFE - od 1950 r.

red./PAP