Odnowiona fasada kolejnej kamienicy na Starym Mieście

2025-01-16 18:05:53(ost. akt: 2025-01-16 18:07:00)

Autor zdjęcia: UM Warszawa

Zakończyły się prace przy kamienicy Klucznikowskiej przy Rynku Starego Miasta 21a. To już kolejna staromiejska kamienica, której elewacja została poddana remontowi dzięki dotacji miasta. Wspólnota mieszkaniowa otrzymała wsparcie finansowe w wysokości 159 tys. zł.
Na początku XVIII w. kamienicę połączono z sąsiednią (z charakterystycznym gotyckim portalem) i nadano im wspólną fasadę. W 1812 r. mieszkał w nich i zmarł Hugo Kołłątaj. Podczas remontu w 1928 r. przywrócono kamienicom pierwotny podział na dwie elewacje i odkryto kamienny portal główny z I poł. XVII w.

Powojenne zmiany

Po zniszczeniach wojennych zachowały się piwnice i fasada, jednak w czasie odbudowy zmieniono nieco jej wygląd. Zamiast bocznych drzwi wstawiono okna i zlikwidowano balkon na II piętrze. Na elewacji umieszczono wykonaną w 1953 r. płaskorzeźbę lwa trzymającego tarczę herbową, nawiązującą do płaskorzeźby znajdującej się na osi elewacji obu kamienic przed ich rozdzieleniem w 1928 r. Ściany wyższych kondygnacji pokryto sgraffitem o motywach geometrycznych i figuralnych z umieszczonym centralnie medalionem z głową Hugo Kołłątaja. Dekoracje wykonano według projektu Hanny i Jacka Żuławskich.

Konserwacja sgraffita

Oryginalna kompozycja sgraffita zachowała się do dziś. Podczas konserwacji osypującej się kompozycji, przeprowadzonej w latach 80. XX w., uzupełniono ubytki tynku i pomalowano dwubarwnie sgraffito w kolorach zbliżonych do oryginału. Podczas zeszłorocznego remontu konserwatorzy zdecydowali o zachowaniu tych wtórnych warstw malarskich, ponieważ są jedynymi warstwami świadczącymi o oryginalnej kompozycji.

Wysiłki konserwatorów zmierzały do przywrócenia przede wszystkim wartości estetycznej i ekspozycyjnej dzieła, a nie odtworzenia pierwotnej technologii jego wykonania. Pozostawiono jedynie surową, niepolichromowaną lewą krawędź sgraffita, jako świadectwo oryginalnej techniki.

Konserwacja portalu

Wiele pracy wymagała konserwacja i przywrócenie walorów estetycznych najcenniejszego elementu fasady – pochodzącego z I poł. XVII w. oryginalnego portalu wykonanego z piaskowca. Konserwacji poddano także pozostałe detale wykonane z tego kamienia - płaskorzeźbę lwa, obramienia okien oraz zniszczony przez wilgoć cokół budynku. Odnowiono także obite blachą drzwi wejściowe do kamienicy.


Źródło: UM Warszawa