Pamięć o przeszłości – kwesta na rzecz renowacji nagrobka kapłana unickiego

Radomianie, którzy tłumnie odwiedzają groby swoich bliskich, chętnie wrzucają pieniądze do puszek wolontariuszy.

Organizatorem zbiórki jest Społeczny Komitet Ochrony Zabytkowego Cmentarza Rzymskokatolickiego (SKOZCR) w Radomiu. Na cmentarzu przy ul. Limanowskiego znajduje się ponad 300 zabytkowych nagrobków wpisanych do rejestru zabytków województwa mazowieckiego, z czego wiele z nich czeka na pilne prace konserwatorskie.

Jednym z nich jest grób ks. Justyna Łady (1817-1906). Ks. Łada był kapłanem w obrządku greko-unickim, bardzo zaangażowanym w pomoc powstańcom styczniowych i represjonowanym za prowadzoną działalność konspiracyjną przez władze carskie. Kapłan przebywał w areszcie od grudnia 1864 r. do kwietnia 1866 r., a do 1872 r. miał dozór policji. W ramach prowadzonej walki z kościołem greko-unickim w 1874 r. został usunięty przez rosyjskie władze z probostwa w Kopyłowie (pow. hrubieszowski, Lubelskie). Razem z rodziną zamieszkał w Radomiu, gdzie przez 31 lat był urzędnikiem. Potajemnie odprawiał też msze święte dla unitów. Cieszył się powszechnym szacunkiem, o czym świadczy tablica pamiątkowa znajdująca się w kościele u bernardynów.

Nagrobek zmarłego w 1906 r. kapłana jest złym stanie i wymaga pilnej konserwacji. Płyta grobowa i sam pomnik jest mocno odchylony od pionu. Ze szczytu spadł krzyż, który teraz leży obok grobu. "Postanowiliśmy, że pieniądze zebrane podczas tegorocznej kwesty listopadowej zostaną przeznaczone na renowację tego właśnie nagrobka, by uchronić go przed całkowitym zawaleniem i zniszczeniem" – powiedział zastępca przewodniczącego Społecznego Komitetu Ochrony Zabytkowego Cmentarza Rzymskokatolickiego w Radomiu Sławomir Adamiec. Według szacunków społeczników renowacja nagrobka będzie kosztować ok. 60-70 tys. zł.

Społeczny Komitet Ochrony Zabytkowego Cmentarza Rzymskokatolickiego w Radomiu prowadzi kwesty od 29 lat. Odbywają się one 1 listopada, a także w Wielkanoc. Podczas ubiegłorocznej listopadowej kwesty zebrano ponad 25 tys. zł.

Przez 29 lat zebrano 800 tys. zł, dzięki którym odrestaurowanych zostało 25 zabytkowych nagrobków.

Cmentarz Rzymskokatolicki przy ul. Limanowskiego w Radomiu powstał w 1812 r. Jest na nim ponad 28 tys. grobów, w których spoczywa ponad 200 tys. osób. Tutaj pochowany jest m.in. malarz batalista Józef Brandt, zasłużony radomski chirurg Ludwik Przybyłko, senator II RP Maciej Glogier oraz biskupi radomscy: Edward Materski i Stefan Siczek.

red./PAP