W Płocku po raz 25. odbędzie się kwesta na ratowanie zabytkowych nagrobków

"Mieszkańców naszego miasta będziemy tym razem prosić o hojność i złotówki na ratowanie mogił dwóch wyjątkowych kobiet: Geni Majdeckiej i Marii Gutkowskiej" - poinformowało we wtorek Stowarzyszenie "Starówka Płocka", które tradycyjnie jest organizatorem zbiórki funduszy na renowację zabytkowych nagrobków.

Jak zapowiedziano w anonsie wydarzenia, kwesta potrwa dwa dni, 1 i 2 listopada, przy czym będzie się odbywać na czterech płockich cmentarzach, w tym na Starym Cmentarzu przy ul. Kobylińskiego - to najstarsza w Polsce pozakościelna nekropolia miejska, założona w 1780 r., czyli 10 lat przed powstaniem warszawskich Powązek i 20 lat przed powstaniem cmentarza Rakowickiego w Krakowie.

Stowarzyszenie "Starówka Płocka" podkreśliło, że cel akcji, która w tym roku będzie miała jubileuszową, 25. już edycję, pozostaje niezmienny - to zarówno ratowanie zabytkowych nagrobków, jak i ratowanie pamięci o ludziach, bardziej i mniej znanych, spoczywających na tamtejszych cmentarzach. "To jednocześnie próba ocalenia historii i tożsamości naszego miasta" - zaznaczyli organizatorzy kwesty.

Jak poprzednio, także w tym roku w zbiórce uczestniczyć będą m.in. harcerze, nauczyciele, ludzie biznesu, a także aktorzy, dziennikarze i samorządowcy.

"Będziemy zbierali fundusze na renowację dwóch nagrobków zasłużonych mieszkanek Płocka. Oba wymagają odnowienia, chociaż zakres planowanych prac jest różny" - powiedział PAP Jerzy Skarżyński ze Stowarzyszenia "Starówka Płocka".

Jak wyjaśnił, w jednym z grobów spoczywa Maria Gutkowska, zmarła w 1933 r. nauczycielka, działaczka społeczna, dzięki której w 1916 r. w Płocku powstało II Gimnazjum Żeńskie. Natomiast w drugiej mogile pochowana została Genia Majdecka, harcerka, zaangażowana w akcję dożywiania biednych dzieci, która zmarła w 1917 r. podczas epidemii dyzenterii.

Stowarzyszenie "Starówka Płocka" przypomniało, że pierwsza z kwest na ratowanie zabytkowych mogił na tamtejszych nekropoliach odbyła się w 2000 r. i przyniosła prawie 16,8 tys. zł, natomiast ostatnia, ubiegłoroczna, była rekordowa, gdyż zebrano ponad 66 tys. zł, co pozwoliło pokryć koszty renowacji trzech nagrobków, w tym Tadeusza Gintera, który w 1947 r. Płocku zorganizował Miejską Zawodową Straż Pożarną.

W sumie od początku akcji dzięki Stowarzyszeniu "Starówka Płocka" i ofiarodawcom odnowiono na płockich cmentarzach 55 nagrobków, pomników, płyt nagrobnych i epitafiów.

Wśród odrestaurowanych obiektów znalazły się m.in. nagrobki na tamtejszym Starym Cmentarzu zmarłej w 1828 r. podkomorzyny zakroczymskiej Teresy z Krajewskich Rodzickiej oraz zmarłego w 1841 r. pułkownika Jana Gugenmusa, żołnierza Legionów Dąbrowskiego i armii księcia Józefa Poniatowskiego, odznaczonego Legią Honorową i Virtuti Militari.

Z kolei na pobliskim płockim Cmentarzu Miejskim dzięki kwestom odnowiono m.in. nagrobki bł. abp. Antoniego Juliana Nowowiejskiego, który został zamordowany w 1941 r. w hitlerowskim obozie w Działdowie, Antoniego Broniewskiego - urzędnika bankowego i działacza Płockiego Towarzystwa Wioślarskiego, ojca urodzonego w Płocku poety Władysława Broniewskiego oraz 14-letniego harcerza Anatolka Gradowskiego, najmłodszego z poległych w walkach z bolszewikami w czasie obrony Płocka w sierpniu 1920 r.

Na płockim Cmentarzu Miejskim wzniesiono również nowy nagrobek Eugenii Dąbrowskiej, siostry gen. Władysława Sikorskiego, która zmarła w Płocku w październiku 1939 r. - wcześniej, w pobliskim Gąbinie, gdzie trafiła w ramach ewakuacji po wybuchu II wojny światowej, została ranna, gdy ratowała dzieci spod niemieckiego ostrzału. Dzięki funduszom z kolejnych kwest odnowiono też nagrobek ks. Ignacego Smoleńskiego z 1899 r., siedmioletniej Zosi Baltiejus z 1909 r., a na nekropolii ewangelickiej - pastora Roberta Gundlacha z 1934 r.

red./PAP