Warszawa, która zniknęła: fragmenty codzienności spod warstw betonu

Podczas prac przy budowie placu Centralnego, wokół Pałacu Kultury i Nauki, natrafiono na fascynujące ślady dawnej Warszawy, ukryte pod warstwami współczesnego miasta. To niezwykłe odkrycie pozwala przenieść się w czasie do świata, który zniknął, ale którego echo wciąż można usłyszeć w tych odkopanych fragmentach.

Pod powierzchnią nowoczesnej przestrzeni, którą już niedługo będą cieszyć się warszawiacy, odkryto pozostałości pięknych, przedwojennych kamienic. Te budynki, które kiedyś zdobiły ulice Złotej, Wielkiej i Zielnej, przypominały swym urokiem kamienice paryskie – eleganckie, pełne zdobień, wyrażające ducha epoki. Spacerując po tej części Warszawy przed wojną, można było podziwiać piękne balkony, rzeźbione fasady i misternie zdobione wejścia do budynków. Dziś, chociaż kamienice te nie istnieją, odkopane mury pozwalają choć na chwilę przywołać obraz tego, co zniszczył czas.

Jednak to nie tylko architektura, ale i fragmenty codziennego życia tamtych mieszkańców wyłoniły się spod ziemi. Archeolodzy znaleźli setki przedmiotów – biżuterię, monety, a nawet flakoniki perfum, które kiedyś zdobiły toaletki w eleganckich warszawskich mieszkaniach. To rzeczy, które były częścią codziennego życia – przedmioty, które dawni mieszkańcy tej części miasta dotykali, używali, które stanowiły część ich intymnego świata. Te znaleziska, tak drobne, a jednocześnie pełne znaczenia, przypominają nam o ludziach, którzy tu żyli – o ich marzeniach, radościach i smutkach.

Odkrycie tych skarbów przynosi poczucie bliskości z Warszawą, której już nie ma. Kamienice, które niegdyś dominowały nad ulicami, tworząc przestrzeń pełną życia, ruchu i piękna, zostały zniszczone w zawierusze historii. Ale teraz, dzięki tym odkryciom, możemy wyobrazić sobie, jak to było – wyobrazić sobie szum ulic, gwar mieszkańców, delikatny brzęk porcelany przy filiżankach herbaty w tamtych pięknych mieszkaniach.

Choć większość odkrytych fragmentów zostanie zasypana, a pozostałości budynków zostaną rozebrane, duch dawnej Warszawy nie zniknie. Nowa nawierzchnia placu Centralnego, wykonana z szarego i kolorowego kamienia, ma odtworzyć dawny układ ulic i kamienic, oddając hołd przeszłości tego miejsca. Nowoczesne przestrzenie będą przypominały, że pod nimi tętniło życie w mieście, które kiedyś nazywano „Paryżem Północy”. Teraz, dzięki tym odkryciom, możemy sobie choć na chwilę wyobrazić, jak wyglądała ta piękna, dawna Warszawa – pełna elegancji, której już dziś nie ma, ale która nadal żyje w naszej wyobraźni.

red.

źródło: UM Warszawa