Warszawa pamięta: w hołdzie dla Polskiego Państwa Podziemnego

Polskie Państwo Podziemne, działające w czasie wojny, było zjawiskiem na skalę europejską, organizując życie polityczne, społeczne i wojskowe w kraju będącym pod brutalną okupacją. Działały tam struktury cywilne, jak tajne szkolnictwo, sądownictwo, czy administracja, które pozwalały Polakom kontynuować naukę i organizować życie społeczne wbrew narzuconym ograniczeniom. Tajne nauczanie objęło milion młodych ludzi, a 10 tysięcy z nich ukończyło studia w podziemiu. Armia Krajowa, zbrojne ramię Państwa Podziemnego, liczyła w szczytowym momencie blisko 400 tysięcy żołnierzy, prowadząc działania sabotażowe i wywiadowcze na ogromną skalę.

– Polski naród w trudnych momentach swojej historii zawsze potrafił odnaleźć siłę ducha, organizację i zdolność do działania – mówił Lech Parell, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, podkreślając rolę nie tylko militarnych, ale i cywilnych struktur podziemnych, takich jak Rada Jedności Narodowej, delegatura rządu czy podziemne sądownictwo.

Podczas uroczystości nie zabrakło odniesień do współczesności i wyzwań, przed jakimi stanęła Polska w ostatnich latach. W liście od prezydenta Warszawy, odczytanym przez jego zastępczynię, Renatę Kaznowską, podkreślono zdolność Polaków do organizowania się w trudnych momentach, takich jak pandemia, kryzys uchodźczy po agresji Rosji na Ukrainę czy katastrofy naturalne. W liście zwrócono uwagę na solidarność i zaangażowanie społeczeństwa, które przypominają o duchu wspólnoty obecnym już w czasach Polskiego Państwa Podziemnego.

– Obywatele naszego kraju potrafią się mobilizować w trudnych okolicznościach, co pokazują nie tylko przykłady z przeszłości, ale także nasze działania w ostatnich latach – mówiła Kaznowska, przywołując między innymi pomoc udzielaną uchodźcom oraz organizację życia społecznego w czasie pandemii.

Uroczystości były także okazją do złożenia hołdu tym, którzy poświęcili swoje życie w walce o wolność i niepodległość Polski. Przypomniano o heroizmie tysięcy Polaków, którzy z narażeniem życia uczestniczyli w działalności Polskiego Państwa Podziemnego, walcząc z niemiecką przemocą i brutalną okupacją. W tym duchu do zgromadzonych zwrócił się Janusz Komorowski, prezes zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, podkreślając unikalność tej organizacji.

– Dziesiątki tysięcy Polaków ze wszystkich warstw społecznych zbudowało struktury podziemnego państwa, które nie miały odpowiednika w żadnym innym kraju okupowanej Europy – powiedział Komorowski, podkreślając, że o wielkości narodu nie świadczy liczba ludzi, lecz ich duch walki i poświęcenie.

Po części oficjalnej odbyła się modlitwa ekumeniczna, po której przedstawiciele władz państwowych, lokalnych oraz organizacji kombatanckich i harcerskich złożyli wieńce pod pomnikiem Armii Krajowej. To symboliczny akt oddania czci tym, którzy walczyli o wolną Polskę, a także przypomnienie o ciągłości tradycji niepodległościowej, która trwa do dziś.

Obchody 85. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego były nie tylko okazją do wspomnienia o historii, ale także do refleksji nad współczesną Polską, jej wyzwaniami i niezłomnym duchem obywateli, którzy w trudnych chwilach potrafią działać wspólnie, by stawić czoła zagrożeniom.

red./UM Warszawa

bm