Spowolnienie w chińskiej gospodarce: problem Pekinu czy całego świata?

W drugim kwartale 2024 roku wzrost PKB Chin wyniósł zaledwie 4,7%, co było niższym wynikiem zarówno w porównaniu do poprzedniego kwartału (5,3%), jak i do prognoz ekonomistów (5,1%). Mimo że takie tempo wzrostu jest nadal stosunkowo wysokie w skali globalnej, dla Pekinu, gdzie gospodarka i polityka są ze sobą nierozerwalnie związane, takie wyniki stanowią poważny problem. W Chinach to władze wyznaczają cele wzrostu PKB, co często prowadzi do działań o charakterze bardziej politycznym niż ekonomicznym.

Plan na 2024 rok zakłada wzrost na poziomie około 5%, co oznacza, że Pekin nie ma już marginesu na kolejne słabsze wyniki. Władze muszą dostarczać oczekiwane rezultaty, by spełnić wymagania wewnętrznej i zewnętrznej propagandy. Obniżony cel PKB sugeruje, że Pekin jest skłonny zaakceptować wolniejszą ekspansję, stawiając na pierwszym miejscu bezpieczeństwo ekonomiczne.

Wyzwania strukturalne i zmieniający się światowy kontekst

Najnowsze dane z chińskiej gospodarki odzwierciedlają długoterminowe wyzwania, przed którymi stoi kraj. Sprzedaż detaliczna wzrosła jedynie o 2% rok do roku, co jest wynikiem znacznie poniżej oczekiwań (3,4%). Przemysłowa produkcja zanotowała 5,3% wzrost, przewyższając prognozy, ale to nie wystarczy, by zrównoważyć inne słabe wyniki.

Eksperci od lat podkreślają konieczność przekształcenia chińskiej gospodarki, która dotychczas opierała się głównie na eksporcie i inwestycjach, w kierunku większego napędzania popytu wewnętrznego. W ten sposób Chiny mogłyby zredukować swoją zależność od zagranicznych rynków, zwłaszcza w obliczu rosnących napięć międzynarodowych, takich jak spór z UE dotyczący samochodów elektrycznych czy z USA w obszarze technologii.

Demografia i rosnące problemy wewnętrzne

Jednym z największych wyzwań stojących przed Chinami jest demografia. Chiny, które jeszcze niedawno były najludniejszym krajem świata, obecnie zmagają się z problemami charakterystycznymi dla rozwiniętych gospodarek, ale w znacznie szybszym tempie i przy niższym poziomie zamożności społeczeństwa. Sektor nieruchomości, będący centralnym elementem majątkowym chińskich gospodarstw domowych, również przechodzi kryzys, co budzi dodatkowe obawy o stabilność ekonomiczną.

Sytuacja na rynku pracy pozostaje trudna, a zarobki rosną wolniej niż przed pandemią. W obliczu tych wyzwań chińskie władze starają się zainwestować w technologie, które mają pomóc w rozwiązaniu problemów wynikających z kurczącej się liczby pracowników. Transformacja Chin z kraju bazującego na taniej sile roboczej do technologicznej potęgi już trwa, a Pekin stawia na sektory takie jak sztuczna inteligencja, energetyka czy elektromobilność.

W obliczu rosnących napięć z USA, Chiny dążą do uniezależnienia się od zagranicznych technologii i zwiększenia samowystarczalności. Pekin wyciąga wnioski z sankcji nakładanych na Rosję, starając się uodpornić na podobne działania i uczynić ewentualną rezygnację z chińskich technologii kosztownym wyborem dla innych krajów.

Podczas gdy w USA trwa kampania prezydencka, w Pekinie zakończyło się III Plenum Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin, gdzie Xi Jinping nakreślił kierunki dalszego rozwoju kraju. Pekin stawia na konfrontację z USA i technologiczny rozwój, co może mieć istotny wpływ na przyszłość chińskiej gospodarki, a tym samym na cały świat.

Chińska gospodarka przechodzi przez trudny okres, który może przynieść globalne konsekwencje. Choć spowolnienie wzrostu nie jest tak katastroficzne, jak niektórzy sugerują, to wyzwania, przed którymi stoi Pekin, są ogromne. Dalsza trajektoria rozwoju Chin będzie miała kluczowe znaczenie nie tylko dla samego kraju, ale i dla stabilności globalnej gospodarki.

źródło: money.pl

bm