Przed Gloria Victis: Pamięć o Powstańcach Warszawskich

Uroczystości przed pomnikiem Gloria Victis stanowią kulminacyjny punkt obchodów rocznicy Powstania Warszawskiego. Chwilę przed godziną "W" prezydent Andrzej Duda złożył kwiaty na grobie gen. Antoniego Chruściela "Montera".

O godz. 17.00, o której 1 sierpnia 1944 roku - 80 lat temu - rozpoczął się w Warszawie zryw powstańczy, zawyły syreny. Zgromadzeni przed pomnikiem Gloria Victis minutą ciszy uczcili pamięć powstańców. Odśpiewano Mazurek Dąbrowskiego i odegrano hejnał warszawski.

Następnie modlitwę w intencji poległych powstańców odmówił biskup polowy Wojska Polskiego Wiesław Lechowicz. Dla uczczenia 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego oddano także salwę honorową.

Wieńce przed pomnikiem Gloria Victis złożyli prezydent Andrzej Duda, marszałek Sejmu Szymon Hołownia, marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska. Wieniec w imieniu premiera Donalda Tuska złożyli wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell, wiceszef MON Cezary Tomczyk oraz wiceszef MSZ Władysław T. Bartoszewski. W imieniu mieszkańców stolicy wieniec złożył prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. Delegacjom towarzyszyli uczestnicy powstania.

Oficjalną część obchodów na Powązkach Wojskowych zakończyło odprowadzenie wojskowej asysty honorowej i pocztów sztandarowych.

Po uroczystości przed pomnikiem Gloria Victis prezydent Andrzej Duda złożył wieniec na grobie Barbary i Krzysztofa Kamila Baczyńskich z okazji zbliżającej się 80. rocznicy ich śmierci.

W Godzinę "W" premier upamiętnił rocznicę Powstania Warszawskiego wspólnie z pracownikami KPRM. "W 80. rocznicę Powstania Warszawskiego o godz. 17.00 Premier Donald Tusk wspólnie z pracownikami Kancelarii Premiera upamiętnił Bohaterów walki o naszą wolność" - podała KPRM.

Po zakończeniu oficjalnych uroczystości pod pomnik Gloria Victis przybyła delegacja Prawa i Sprawiedliwości na czele z prezesem Jarosławem Kaczyńskim, przewodniczącym klubu parlamentarnego PiS Mariuszem Błaszczakiem oraz szefem KRRiT Maciejem Świrskim.

Tradycja oddawania hołdu poległym w rocznicę powstania na Wojskowych Powązkach sięga czasów PRL, gdy ówczesne władze nie pozwalały na oficjalne uroczystości. Pomimo tego warszawiacy całymi rodzinami gromadzili się 1 sierpnia każdego roku wokół pomnika Gloria Victis i grobów poległych.

Obelisk Gloria Victis postawiono na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w drugą rocznicę zrywu w 1946 r. Autorką monumentu wyłonionego w konkursie jest łączniczka i żołnierz Powstania Warszawskiego Helena Kłosowicz. Wokół pomnika znajdują się mogiły powstańców, których ciała ekshumowano zaraz po wojnie z całej Warszawy.

Nazwa pomnika - "Chwała zwyciężonym" - jest nawiązaniem do opowiadania Elizy Orzeszkowej, poświęconego Powstaniu Styczniowemu, w którym autorka podkreśliła, że walczącym w imię wyzwolenia ojczyzny należy się cześć i szacunek, niezależnie od wyników walk.

red./PAP

bm