Skwer Wołyński w Warszawie [ZDJĘCIA]

Na skwerze znajduje się pomnik 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, upamiętniający żołnierzy tej jednostki walczących w ramach akcji "Burza" na Wołyniu i Podlasiu oraz tysiące polskich cywilów zamordowanych na Wołyniu przez oddziały UPA. Pomnik składa się z kilkudziesięciu elementów: 12 kamiennych słupów w formie świec, kilkunastu tablic pamiątkowych oraz wysokiej rzeźby przypominającej miecz z napisem "Obrońcom Ojczyzny". Od strony Trasy AK skwer zamyka betonowa ściana, na której podano liczbę prześladowanych i zamordowanych Polaków.

Skwer został uroczyście otwarty 11 lipca 2004 roku, jednak pierwszy jego element – kamienny miecz – stanął już w 1993 roku. Autorem projektu skweru jest rzeźbiarz Kazimierz Danilewicz.

Przypomnijmy, już 11 lipca 2024 roku będzie miała miejsce 81 rocznica Zbrodni Wołyńskiej. W niedzielę 11 lipca 1943 roku oddziały UPA dokonały skoordynowanego ataku na 99 polskich miejscowości, głównie w powiatach kowelskim, horochowskim i włodzimierskim. Było to apogeum mordów prowadzonych od lutego 1943 roku do wiosny 1945 roku. Instytut Pamięci Narodowej podejmuje działania, których celem jest wyjaśnianie okoliczności zbrodni przez historyków i prokuratorów, godne upamiętnienie ofiar oraz edukacja na temat zbrodni.

Badacze obliczają, iż tylko tego jednego dnia mogło zginąć ok. 8 tys. Polaków – głównie kobiet, dzieci i starców. Ludność polska ginęła od kul, siekier, wideł, noży i innych narzędzi, nierzadko w kościołach podczas mszy św. i nabożeństw. Powszechnie przyjęło się, że 11 lipca obchodzona jest rocznica zbrodni wołyńskiej. Zbrodnię, kwalifikowaną przez pion śledczy IPN jako ludobójstwo, przeprowadzili nacjonaliści ukraińscy z OUN-B i UPA na ludności polskiej Wołynia, Galicji Wschodniej, a także części Lubelszczyzny i Polesia. Szacuje się, że w jej wyniku w latach 1943–1945 zamordowano ok. 100 tys. Polaków. W wyniku polskich akcji odwetowych zginęło także ok. 10 tys. Ukraińców.