Ponad połowa Polaków deklaruje, że żyje na średnim poziomie

Poprawiły się oceny Polaków odnośnie sytuacji materialnej ich gospodarstw domowych; 52 proc. twierdzi, że żyje na średnim poziomie - wynika z opublikowanego we wtorek badania CBOS. Na skromne życie wskazało 14 proc. ankietowanych, a 1 proc. oceniło, że żyje bardzo biednie.

CBOS powołując się na dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) przypomniał, że w 2023 r. średnioroczna inflacja wyniosła 11,4 proc. r/r i była niższa niż w 2022 r. kiedy wyniosła 14,4 proc. i była najwyższa od 25 lat. Zauważono, że po spadku realnych wynagrodzeń w roku 2022, w ub.r. nastąpił ich realny wzrost. Realne płace w sektorze przedsiębiorstw wzrosły o 0,5 proc. r/r, a jeszcze mocniej wzrosła siła nabywcza emerytur i rent (o 4,7 proc. r/r w przypadku pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych i o 10 proc. r/r w przypadku rolników indywidualnych.

Zgodnie z opublikowanym badaniem ponad połowa respondentów (52 proc.) - charakteryzując sposób gospodarowania pieniędzmi w swoim gospodarstwie domowym - zadeklarowała, że żyje na średnim poziomie (starcza im na co dzień, lecz muszą oszczędzać na poważniejsze wydatki). Co trzecia osoba (29 proc.) uważa, że żyje dobrze i starcza jej na wiele bez specjalnego oszczędzania. Mniejszość ankietowanych, bo 4 proc. wskazała, że żyje bardzo dobrze i może pozwolić sobie na pewien luksus. Na skromne życie i konieczność bardzo oszczędnego gospodarowania środkami wskazało z kolei 14 proc. ankietowanych, a 1 proc. odpowiadających zadeklarowała, że żyje bardzo biednie i nie starcza im środków nawet na podstawowe potrzeby.

CBOS zauważył, że w ciągu ostatniego roku oceny poziomu życia poprawiły się. "Zwiększył się odsetek osób deklarujących, że żyje im się dobrze lub bardzo dobrze (z 27 do 33 proc.), a zmniejszył tych, którym żyje się bardzo biednie lub skromnie (z 18 do 15 proc.). Obecnie udział zadowolonych z sytuacji finansowej należy do najwyższych w historii naszych badań. Równie wysoki odsetek pozytywnych ocen rejestrowaliśmy w roku 2019, natomiast najniższy odsetek żyjących bardzo biednie lub skromnie – w drugiej połowie 2020 roku" - poinformowano.

Ośrodek zwrócił uwagę, że zadowolenie z poziomu życia częściej wskazują ankietowani z gospodarstw domowych o wyższych dochodach per capita. Respondenci o niższych dochodach na osobę w gospodarstwie domowym – do 1999 zł – wyraźnie częściej niż pozostali deklarują, że w ich gospodarstwach żyje się biednie lub skromnie (31 proc.), natomiast wraz ze wzrostem dochodów rośnie też odsetek badanych zadowolonych z poziomu życia.

W opracowaniu zwrócono uwagę, że jedynie wśród najlepiej sytuowanych, z gospodarstw domowych, w których dochody na osobę wynoszą co najmniej 4 tys. zł, większość deklaruje, że żyje im się dobrze lub bardzo dobrze (62 proc.).

Zwrócono uwagę, że respondenci o niższych dochodach najczęściej twierdzą, że żyje im się średnio – starcza im na co dzień, ale muszą oszczędzać na poważniejsze zakupy.

Dodano, że oceny poziomu życia w znacznej mierze zależne są od wieku i wykształcenia. "Częściej zadowolenie wyrażają młodsi ankietowani – do 44 roku życia (39–46 proc. w zależności od kategorii), a wraz z wiekiem rośnie też udział deklarujących skromne lub bardzo skromne życie (25 proc. badanych w wieku 65+)" - wskazano w opracowaniu.

CBOS dodał, że generalnie badani lepiej wykształceni częściej deklarują, że w ich gospodarstwach domowych żyje się bardzo dobrze lub dobrze, a rzadziej – że bardzo skromnie lub skromnie. "W grupach społeczno-zawodowych stosunkowo najczęściej zadowolenie z poziomu życia wyrażają pracujący na własny rachunek (68 proc.) oraz kadra kierownicza i specjaliści z wyższym wyksztalceniem (63 proc.), a niezadowolenie – renciści (34 proc.)" - wyjaśniono.

Ośrodek poinformował ponadto, że w ciągu ostatniego roku spadł odsetek osób, które obawiają się biedy (z 32 do 27 proc.), natomiast wzrósł tych, którzy są spokojni o finansową przyszłość (z 25 do 31 proc.). "Najniższy w historii naszych badań poziom obaw przed biedą i zarazem najwyższy odsetek całkowicie spokojnych o swoją finansową przyszłość zarejestrowaliśmy w roku 2019. Wydarzenia kolejnych lat, a wśród nich pandemia, wojna za naszą wschodnią granicą oraz dynamicznie rosnące ceny zachwiały finansowym bezpieczeństwem Polaków. W kolejnych latach obawy przed biedą rosły i dopiero w tym roku zarejestrowaliśmy ich spadek" - wyjaśniono w publikacji.

Centrum Badania Opinii Społecznej przekazało ponadto, że w marcu 2024 r. ponad połowa respondentów (57 proc.) dobrze oceniało warunki materialne swoich gospodarstw; 38 proc. – przeciętnie, a 5 proc. źle.

Zgodnie z marcowym badaniem blisko dwie trzecie ankietowanych (64 proc.) oceniło, że w ciągu roku warunki materialne ich gospodarstw domowych nie zmienią się, 20 proc. uważało, że się poprawią, a 16 proc. spodziewa się pogorszenia.

Badanie zostało zrealizowane w dniach 7-17 marca br. ma reprezentatywnej próbie 1089 pełnoletnich mieszkańców Polski.

red./PAP