„Biedny marynarz” – opera o zbrodni na mężu na Festiwalu Wielkanocnym

Do tradycji festiwalu należy prezentacja mało znanych oper. W tym roku w kontynuacji cyklu Nieznane opery festiwalowej publiczności zostało zaproponowane koncertowe wykonanie dwóch dzieł Dariusa Milhauda: opera „Biedny marynarz” z roku 1927 oraz balet ze śpiewem „Salade” z roku 1924 r.

Orkiestrę Filharmonii Poznańskiej poprowadzi Łukasz Borowicz, który od 2008 roku konsekwentnie prezentuje z poznańskimi filharmonikami zapomniane lub zupełnie nieznane opery, i równie konsekwentnie bywa zapraszany przez Elżbietę Penderecką, do prezentacji tych mało znanych dzieł podczas Wielkanocnego Festiwalu.

Wykonawcami partii solowych w „Biednym marynarzu” będzie grono polskich śpiewaków młodego pokolenia: Natalia Rubiś – sopran; Magdalena Lucjan – sopran; Mateusz Zajdel, Krystian Krzeszowiak, Krzysztof Lachman – tenorzy; Adrian Janus, Robert Gierlach – barytony; wspierani głosem doświadczonego artysty Wojciecha Gierlacha - bas.

„Biedny marynarz” to opera o kobiecie, która morduje bogatego przybysza, nie rozpoznawszy w nim powracającego po latach męża, na którego czekała, dochowując wierności. Autorem libretta jest Jean Cocteau, który opisywaną w zbrodnię i pomyłkę zabójczyni przedstawił w całej jej grozie. Historii tej towarzyszy – jak zaznaczają krytycy muzyczni – „typowa ówczesna muzyka francuska, co tworzy bardzo ciekawe konteksty i nadaje ponurej historii pewien dystans””.

„Utwory Dariusa Milhauda trafiły do mnie przez moją pasję zbieracza i poszukiwań w antykwariatach paryskich – opowiada Łukasz Borowicz - udało mi się kupić m.in. parę pierwszych wydań Milhauda, w tym +Salade+ i +Biednego marynarza+, jak też kilka afiszy z życia muzycznego Paryża z końca XIX i początku XX wieku” – dodaje dyrygent.

Kompozytor francuski Darius Milhaud (1892–1974) był potomkiem rodziny żydowskiej, od pokoleń zamieszkałej w Prowansji. W wieku siedmiu lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach. Jego pierwsze kompozycje powstały w roku 1905. Cztery lata później rozpoczął naukę w Konserwatorium Paryskim, najpierw wiolinistyki, od roku 1912 kompozycji.

W roku 1912 poznał poetę Paula Claudela; przyjaźń z nim przetrwała przez całe życie. Gdy Claudel w 1916 r. został ambasadorem Francji w Rio de Janeiro, Milhaud objął posadę attaché ambasady. Tam zapoznał się z brazylijską muzyką ludową i popularną. Po powrocie do Francji w 1918 r. spotkał poetę Jeana Cocteau i kompozytora Erica Satiego. Został członkiem grupy kompozytorów Les Six. W 1922 r. w czasie podróży po USA miał okazję zetknąć się z jazzem. W 1925 r. ożenił się z kuzynką Madeleine Milhaud, autorką librett do jego utworów scenicznych.

Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do USA. Wykładał do roku 1971 kompozycję na Mills College w Oakland w Kalifornii. Od zakończenia wojny wykładał kompozycję również w Konserwatorium Paryskim do roku 1972.

Wśród jego uczniów byli muzycy różnych kierunków, jak słynny amerykański muzyk jazzowy Dave Brubeck, pianistka Yvonne Loriod, Steve Reich i kompozytorzy awangardy Karlheinz Stockhausen, Larry Austin i Iannis Xenakis.

Komponował opery, symfonie, balety, pieśni i utwory instrumentalne. Skomponował ponad 400 utworów. Był członkiem honorowym Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (ISCM).

28. Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena Festiwal, współfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy, trwa do 29 marca w Filharmonii Narodowej w Warszawie. (PAP)

Autorka: Anna Bernat

abe/ dki/