Energia bardzo niebezpieczna

Napoje energetyzujące to kategoria napojów alkoholowych zawierających różną ilość kofeiny, cukru, witamin i składników ziołowych. Ich zadanie to zwiększenie czujności, koncentracji, uwagi i energii. Jednym ze stymulantów występujących w tych napojach energetyzujących jest kofeina, ale zawierają też cukier, witaminy z grupy B, pochodne aminokwasów — L-karnitynę i taurynę, a także zioła — żeń-szeń i imbir, dodawane głównie dla smaku. Napoje te mogą zapewnić klientowi zarówno stymulację mózgową, jak i fizyczną — ale mogą również powodować niekorzystne skutki zdrowotne: szybkie tętno i podwyższone ciśnienie krwi.

Puszka Pandory
Zdecydowanie tak. Bo napoje energetyzujące to naprawdę niebezpieczna sprawa, zwłaszcza gdy spożywane są bardzo często, w dodatku przez ludzi młodych, którzy — niestety — w ich piciu nie mają umiaru, traktują je jak słodki i modny „drink” — synonim niezależności i dorosłości. Tymczasem ten modny drink może powodować problemy z sercem, cukrzycę oraz zaburzenia zachowania i emocjonalności. Mimo że zawierają cukry, napoje te nie mają żadnych właściwości terapeutycznych ani fizjologicznych. U dzieci, które były narażone na duże spożycie kofeiny — rozwijają się problemy z sercem, drgawki i udar, które mogą prowadzić do śmierci w bardzo młodym wieku.

Oprócz kofeiny napoje energetyczne zawierają również taurynę, nikotynę i guaranę. Tauryna ma właściwości przeciwutleniające, jednak spożywana w nadmiarze ma negatywne skutki uboczne. Nikotyna jest równie szkodliwa: prowadzi to do rozwoju raka mózgu, płuc i serca. Guarana, stosowana jako środek pobudzający w celu zmniejszenia zmęczenia, może powodować niepokój, drżenie, nerwowość i wymioty.

Wpływ na młodych
Badania przeprowadzone przez organizacje zajmujące się zdrowiem, na przykład Światową Organizację Zdrowia (WHO), wykazały, że dzieci, które spożywały zbyt dużo kofeiny zawartej w napojach energetycznych, cierpią na zawroty głowy, wysokie ciśnienie krwi, zdarzają im się nawet omdlenia. Dzieje się tak dlatego, że układ metaboliczny dzieci jest słabiej rozwinięty. Stąd działania niepożądane nasilają się bardziej u dzieci niż u dorosłych. Wniosek? Rodzice powinni za wszelką cenę unikać karmienia swoich dzieci napojami energetyzującymi.

Cukier wcale nie krzepi!
Napoje energetyzujące zawierają dużo cukrów lub substancji słodzących, np. aspartamu. Długotrwałe spożywanie napojów o dużej zawartości cukru może prowadzić do zaburzeń i wzrostu poziomu cukru we krwi, a nawet powodować rozwój cukrzycy typu 2 — spożywana w dużych ilościach kofeina zaburza wrażliwość hormonu insuliny. Dlatego organizm nie może skutecznie reagować na wysoki lub niski poziom glukozy we krwi za pomocą insuliny. Zbyt dużo glukozy we krwi dzieci może powodować także poważne problemy z oczami, nerwami i nerkami, a w końcu choroby serca. Dlatego rodzice powinni szukać dla swojego dziecka innych napojów o w miarę małej zawartości cukru.

Duże ilości cukrów w napojach energetycznych mogą powodować próchnicę, a w konsekwencji utratę zębów. Dzieje się tak z powodu nadmiaru cukrów pozostających w zębach po spożyciu, które tworzą jamę powodującą próchnicę zęba. Nadmierne spożywanie napojów energetyzujących powoduje utratę minerałów ze szpiku kostnego. Zawartość kofeiny w tych napojach energetycznych zakłóca wchłanianie minerałów z jelita cienkiego podczas trawienia. Ten stan powoduje słabe i kruche kości. Słabym kościom dzieci można zapobiegać, karmiąc je odpowiednią ilością mleka, które ma wysoką zawartość wapnia — ważnego składnika mineralnego kości. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez Narodowy Instytut Zdrowia Dziecka i Rozwoju Człowieka USA (NICHD). Jogurty i sery to kolejne źródła wapnia.

Napoje sportowe charakteryzują się także dużą zawartością cukru. Nadmierne spożycie tych napojów powoduje zwiększenie masy ciała u osób, które nie wykonują wystarczającej ilości ćwiczeń, a w konsekwencji — problemy z otyłością. Rodzice i generalnie dorośli powinni zatem informować swoje dzieci o negatywnym wpływie napojów energetyzujących. A poza tym ci sami rodzice i osoby dorosłe same powinny ograniczać spożywanie takich napojów do minimum.

Ech, ta kofeina!
Napoje energetyczne mają wysoką zawartość kofeiny, wynoszącą około 160 mg na każde 30 g, a ta, spożywana w nadmiernych ilościach — ma wiele negatywnych skutków zdrowotnych. Dzieci spożywające takie napoje są bardziej narażone na zatrucie kofeiną, które objawia się częstymi wymiotami, zawrotami głowy, nudnościami i niepokojem. Szybkie tętno, wysokie ciśnienie krwi, tachykardia i omdlenia — to tylko niektóre z objawów toksyczności kofeiny.

Zagrożone serce
Ogromne spożycie kofeiny zawartej w napojach energetycznych powoduje u dzieci zespoły arytmii. Arytmia charakteryzuje się nieregularnym biciem serca i stanowi zagrożenie dla zdrowia dzieci. Osoby cierpiące na problemy z sercem lub u których zdiagnozowano zaburzenia sercowo-naczyniowe — powinny zasięgnąć porady lekarza przed spożyciem napoju energetycznego.

Istnieją dowody naukowe wskazujące, że zwiększone spożycie napojów energetycznych powoduje zwężenie naczyń krwionośnych. Zmniejsza to natężenie przepływu krwi w naczyniach z serca do innych części ciała. W związku z tym w organizmie zmniejsza się dopływ tlenu — a to może być śmiertelne. Niektóre badania medyczne wykazały, że spożywanie dużej ilości napojów energetycznych powoduje pogorszenie zdrowia psychicznego. Nastolatki, które nadmiernie spożywają napoje energetyczne, są obarczone większym ryzykiem wystąpienia depresji — negatywnego skutku związanego z zachowaniem, myśleniem i działaniem jednostki.

Uzależnienia i zaburzenia neurologiczne
Co więcej — częste spożywanie tych drinków powoduje uzależnienie. Na przykład osoby, które przyzwyczaiły się do kofeiny, nie mogą jej odstawić. Owszem, herbata też zawiera pewną ilość kofeiny, ale nie jest ona tak szkodliwa, jak kofeina zawarta w kawie i napojach energetycznych. Spożywanie kofeiny powoduje u dzieci także zaburzenia neurologiczne, dysfunkcje mózgu lub układu nerwowego. A wszystko to, co zrozumiałe — ma wpływ na dziecko zarówno pod względem fizjologicznym, jak i fizycznym.

Konsumpcja kofeiny to dla konsumenta także mniejsza ilość snu lub jego całkowity brak. Jest to szkodliwe zwłaszcza dla dzieci, ponieważ młody organizm potrzebuje wystarczających ilości snu dla zdrowia i prawidłowego rozwoju. W dłuższej perspektywie takie niedosypianie może sprawić, że dziecko traci koncentrację, zaczyna mieć problemy z nauką, a nawet z samym uczęszczaniem na zajęcia.

Nadmierne spożycie napojów wysokoenergetycznych i zawierających alkohol powoduje wśród nastolatków poważne problemy. Skutki uboczne nadużywania tych napojów powodują zmianę zachowania. Przekłada się to na agresywność, nieuzasadnione bójki, używanie wulgarnego języka i angażowanie się w rozwiązłość seksualną, co naraża jednostki na choroby i infekcje przenoszone drogą płciową.

Magdalena Maria Bukowiecka
Korzystałam z nichd.nih.gov i z Business Insider.