Konsekwencje stałych stóp procentowych dla posiadaczy kredytów

Styczniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP) stanowi trzeci z kolei moment, kiedy została podjęta decyzja o utrzymaniu stóp procentowych na stałym poziomie. Pomimo korzystnego otoczenia makroekonomicznego, RPP postanowiła utrzymać ostrożne podejście, co oznacza, że stopa referencyjna nadal utrzymuje się na poziomie 5,75 proc. W przeciwieństwie do ubiegłego roku, kiedy RPP dwukrotnie obniżyła stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego we wrześniu i październiku, obecnie RPP zdecydowała się pozostawić stopy na obecnym poziomie.

Aktualne stopy procentowe NBP to:

- Stopa referencyjna: 5,75 proc.
- Stopa lombardowa: 6,25 proc.
- Stopa depozytowa: 5,25 proc.
- Stopa redyskontowa weksli: 5,80 proc.
- Stopa dyskontowa weksli: 5,85 proc.

Decyzja RPP jest zgodna z prognozami analityków głównych banków. Kamil Łuczkowski, ekonomista Banku Pekao, podkreślił, że pomimo niższego niż oczekiwano wskaźnika inflacji w grudniu, nie zmienia to perspektyw co do działań Rady. Optymistyczne prognozy ekspertów wskazują, że ewentualne obniżki stóp mogą nastąpić najwcześniej w marcu, choć nie przewiduje się szybkiego rozpoczęcia cyklu obniżek. Przewiduje się, że wysokie stopy procentowe utrzymają się przez dłuższy czas.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) i szybkiego odczytu inflacji za grudzień, wskaźnik ten wyniósł 6,1 proc., co oznacza spadek w porównaniu do listopada (6,6 proc.). Eksperci Banku Pekao szacują, że już w marcu inflacja może spaść do poziomu 3 proc., osiągając dopuszczalne ramy celu inflacyjnego wynoszącego 2,5 proc. Wpływ na to będą miały różne czynniki, m.in. utrzymanie zerowego VATu na żywność i zamrożenie cen energii. Stabilizacja inflacji pozwoli na bardziej elastyczną politykę fiskalną i ewentualne obniżki stóp procentowych.

Pozostawienie podstawowej stopy procentowej NBP na obecnym poziomie utrzymuje maksymalne oprocentowanie kredytów konsumenckich na poziomie 18,50 proc. rocznie, co oznacza brak zmian w odsetkach od kredytów. Niemniej jednak, raty kredytów mogą ulegać zmianom w zależności od wahań stawki WIBOR.

Od listopada 2022 r. doświadczaliśmy obniżek stawek WIBOR, ale od 9 listopada 2023 r. obserwujemy ich wzrost. WIBOR 3M wzrósł z 5,73 proc. do 5,87 proc., a WIBOR 6M z 5,67 proc. do 5,82 proc. Oba wskaźniki są wyższe od stopy referencyjnej NBP. Dla kredytobiorców oznacza to możliwość wzrostu miesięcznych rat, zależnie od kwoty kredytu. Warto jednak pamiętać, że banki nie natychmiast dostosowują oprocentowanie kredytów mieszkaniowych do zmian stóp referencyjnych, a tempo dostosowań zależy od polityki aktualizacji banków.

W listopadzie 2023 r. banki udzieliły 23,7 tys. kredytów hipotecznych o wartości 9,592 mld zł, co stanowi drugi najwyższy wynik sprzedaży hipotek od października 2021 r. Obecnie obserwujemy wzmożone zainteresowanie kredytami hipotecznymi, co może być związane z zakończeniem programu Bezpieczny Kredyt 2% w 2023 r. Banki zakończyły przyjmowanie wniosków, jednak planowane jest wprowadzenie kolejnego programu, który może przyciągnąć szerszą grupę kredytobiorców.