Świętujemy Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

2023-12-27 09:56:08(ost. akt: 2023-12-27 10:04:44)

Autor zdjęcia: v

"Dziś przypada Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, upamiętniający zwycięski zryw Polaków przeciwko Niemcom z lat 1918–19, który rozpoczął się 27 grudnia 1918 r." - zaznaczył resort kultury na platformie X (dawniej Twitter). Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu.
Za dzień jego zakończenia uznaje się 16 lutego 1919 r., kiedy to Niemcy i państwa ententy podpisały rozejm w Trewirze.

Do nowego rozejmu dodano korzystne dla Polski postanowienia dotyczące zakończenia konfliktu polsko-niemieckiego, w szczególności powstania wielkopolskiego.

Niemcy zostali zobowiązani do zaprzestania kroków zaczepnych przeciw Polakom, wytyczono także linię demarkacyjną.

Ostatecznie przynależność Wielkopolski do Rzeczypospolitej potwierdził zawarty 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski. (PAP)

Autorka: Anna Kruszyńska

Historyk Muzeum Wojska Polskiego Michał Mackiewicz przypomina, że Wielkopolanie doskonale wykorzystali słabość Niemców. Główną przesłanką dającą nadzieję na sukces, była porażka Niemców w I. wojnie światowej, a w konsekwencji rozprężenie całego aparatu państwowego oraz armii. Zdaniem historyka, wybuch powstania i sukcesy powstańców nie byłyby możliwe, gdyby nie słabość niemieckiej armii. Zarazem Michał Mackiewicz podkreśla, że nie tylko te czynniki doprowadziły powstańców do sukcesu. Najważniejsza była determinacja i ofiarność wielkopolskich powstańców.
Z kolei historyk, profesor Tomasz Nałęcz podkreśla, że wyjątkowość powstania wielkopolskiego związana była też wykorzystaniem szansy politycznej. Jak przypomina, powstanie zostało “osłonięte” wsparciem francuskim, ponieważ front wielkopolski został wpisany do nowego rozejmu wojennego w Trewirze. Oznaczało to, że Niemcy “mieli związane ręce” i nie mogli dokonać kontrataku na pozycje powstańców. Zdaniem profesora Nałęcza właśnie na tym polegał kunszt przywódców powstania, że nie tylko potrafili wykorzystać ogromną wolę walki i wysiłek zbrojny Wielkopolan, ale też zapewnieniem pomocy Francji sprawili, że Polacy mogli się cieszyć zwycięstwem.
Profesor Nałęcz podkreśla, że sukces powstania wielkopolskiego i przyłączenie tej dzielnicy do Polski miał ogromne znaczenie dla odbudowującej się II Rzeczypospolitej. Przyłączenie bogatej i dobrze rozwiniętej gospodarczo i przemysłowo Wielkopolski spowodowało, że Polska mogła zdecydowanie lepiej i skuteczniej się rozwijać.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 w Poznaniu, w czasie wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego. Do stolicy Wielkopolski przybył 26 grudnia do Poznania i był owacyjnie witany. Powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Prowincję Poznańską z wyjątkiem jej północnych i południowo-wschodnich obrzeży. Powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze.
źródło: Kresy.pl